نظافت صنعتی چیست ؟ مزایا + تجهیزات

نظافت صنعتی چیست؟

نظافت صنعتی به عنوان یکی از جنبه‌های حیاتی در محیط‌های تولید و صنعت، نقش بسیار مهمی در بهبود شرایط بهداشتی، ایمنی، و کیفیت محیط‌های کاری ایفا می‌کند. این حوزه گسترده‌ای از فعالیت‌ها که به بهینه‌سازی و بهبود فرآیندهای تمیزی، ضدعفونی، و مرتب‌سازی در اماکن صنعتی می‌پردازد، اساساً به دنبال ارتقاء بهداشت و ایجاد یک محیط کاری بهداشتی و سالم می‌باشد.

در دهه‌های اخیر، با توسعه فناوری و پیشرفت در صنعت، اهمیت نظافت صنعتی به نسبت بیشتری آشکار شده است. این فرآیند نه تنها در حفظ سلامت فیزیکی و روحی کارکنان مؤثر است بلکه باعث افزایش بهره‌وری و کیفیت محصولات نهایی نیز می‌شود. تأمین یک محیط کاری که تمیز، مرتب، و مستند به استانداردهای بهداشتی باشد، از اهمیت چندچندانی برخوردار است.

نظافت صنعتی بیش از یک فرآیند فیزیکی است؛ بلکه یک استراتژی جامع است که همچنین ابعاد مدیریتی، آموزشی، و فرهنگی را نیز در بر دارد. تشویق به علایق و عادات بهداشتی در میان کارکنان، مدیریت بهینه منابع، و به‌کارگیری تجهیزات و مواد موثر در این زمینه، تماماً جزء یک استراتژی جهت بهبود کلان اماکن صنعتی محسوب می‌شود.

در این مقاله، ما قصد داریم به طور جامع و گسترده به اهمیت نظافت صنعتی، مراحل و موارد مورد نیاز در این فرآیند، اثرات آن بر بهره‌وری و کیفیت، و نقش آموزش و فرهنگ در تضمین یک محیط کاری بهداشتی و بهینه پرداخته و تاثیرات بی‌پایان این فرآیند در صنعت و تولید را بررسی نماییم. این ارتقاء به نظر می‌رسد که چالش‌ها و فرصت‌های زیادی را برای سازمان‌ها و صنایع فراهم کند تا با بهره‌گیری از استانداردها و نکات بهینه‌سازی، در مسیری مؤثر به سوی بهبود و بهینه‌سازی فرآیندهای تولید و کارآیی سازمانی حرکت کنند.

چه محیط هایی به نظافت صنعتی نیاز دارند؟

نظافت صنعتی در انواع مختلفی از محیط‌ها و صنایع اجرا می‌شود. محیط‌هایی که به نظافت صنعتی نیاز دارند، شامل اماکن متنوعی است که مرتبط با فعالیت‌های صنعتی، تولیدی، یا خدماتی هستند. در زیر تعدادی از محیط‌هایی که نیاز به نظافت صنعتی دارند، آورده شده است:

۱. کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی:

در این محیط‌ها، به دلیل حضور ماشین‌آلات، تجهیزات تولیدی، و فعالیت‌های صنعتی، نظافت صنعتی اهمیت زیادی دارد. تمیزی و نظم در این اماکن باعث بهبود کارایی و کیفیت محصولات می‌شود.

۲. انبارها:

انبارها معمولاً مکان‌هایی هستند که مواد و محصولات نگهداری می‌شوند. نظافت صنعتی در این اماکن به منظور جلوگیری از آلودگی، حفظ ترتیب و دسترسی آسان به مواد ذخیره شده حائز اهمیت است.

۳. ادارات و مراکز خدماتی:

محیط‌های اداری نیز نیاز به نظافت صنعتی دارند. تمیزی ادارات و اتاق‌های کاری باعث افزایش رضایت کارکنان، افزایش بهره‌وری و حفظ سلامت افراد می‌شود.

۴. بیمارستان‌ها و مراکز درمانی:

در محیط‌های بهداشتی، نظافت صنعتی به منظور کنترل عفونت‌ها و حفظ شرایط بهداشتی بسیار حیاتی است.

۵. هتل‌ها و رستوران‌ها:

صنعت خدمات نیز نیازمند نظافت صنعتی است. تمیزی فضاهای مشتریان، آشپزخانه، و سایر بخش‌های این اماکن به بهبود تجربه مشتریان کمک می‌کند.

۶. مراکز خرید و فروشگاه‌ها:

نظافت صنعتی در این اماکن به منظور ایجاد یک محیط خرید دلپذیر، جلوگیری از آلودگی محصولات، و حفظ نظم در قالب راهروها و نمایشگاه‌ها ضروری است.

۷. محیط‌های تجاری و اداری:

فضاهای تجاری و اداری نیز به نظافت صنعتی نیاز دارند. این شامل دفاتر، شرکت‌ها، استارتاپ‌ها، و محیط‌های کاری مشابه است.

همچنین، در هر محیط دیگری که به نوعی با فعالیت‌های صنعتی، تولیدی یا خدماتی سر و کار دارد، نظافت صنعتی می‌تواند نقش مهمی ایفا کند. این فرآیند بر خلاف اندازه و نوع محیط، اهمیت بسیاری دارد و به سلامت و سلامتی افراد، بهره‌وری، و تجربه کاربران تأثیر مستقیم دارد.

مزایای استفاده از نظافت صنعتی:

بهبود سرعت فرآیند نظافت و حاصل از آن عدم نیاز به مدت زمان طولانی برای خشک شدن سطوح پس از شستشو، از مزایای قابل توجهی است که به سیستم نظافت صنعتی افزوده می‌شود. این اقدامات نه تنها باعث افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌های نظافت می‌شوند بلکه ایمنی و سلامت کارکنان را نیز تضمین می‌کنند. مزایای این رویکرد جدید به نظافت صنعتی به شرح زیر است:

۱. افزایش سرعت نظافت:

استفاده از دستگاه‌های نظافت صنعتی منجر به افزایش سرعت عمل و بهبود کارایی در فرآیند نظافت می‌شود.

۲. صرفه‌جویی در مصرف آب و مواد شوینده:

استفاده بهینه از دستگاه‌های نظافت صنعتی منجر به صرفه‌جویی در مصرف آب و مواد شوینده می‌شود.

۳. کاهش هزینه‌های نظافت:

با بهره‌مندی از فرآیندها و تجهیزات نظافت صنعتی، هزینه‌های مرتبط با این فعالیت به شدت کاهش می‌یابد.

۴. حفظ بهداشت محیط:

استفاده از دستگاه‌های نظافت صنعتی به منظور افزایش بهداشت محیط، سلامت و ایمنی کارکنان را تضمین می‌کند.

۵. کاهش نیاز به نیروی انسانی و انرژی:

استفاده از دستگاه‌های نظافت صنعتی باعث کاهش نیاز به نیروی انسانی و انرژی می‌شود.

۶. سهولت کاربرد برای افراد آماتور:

دستگاه‌های نظافت صنعتی به سهولت قابل استفاده برای افراد آماتور هستند، که این امر کارایی و کاربری را افزایش می‌دهد.

۷. افزایش کیفیت نظافت:

استفاده از دستگاه‌های نظافت صنعتی بهبود کیفیت نظافت و جلوگیری از نیاز به نظافت مجدد را فراهم می‌کند.

۸. جلوگیری از پخش گرد و غبار:

استفاده از این دستگاه‌ها در حین نظافت، از پخش گرد و غبار در محیط جلوگیری می‌کند و اثرات منفی آن را به حداقل می‌رساند.

به این ترتیب، این تغییرات نه تنها به بهبود عملکرد نظافت صنعتی کمک می‌کنند بلکه نقش مهمی در حفظ بهداشت و ایمنی محیط کاری ایفا می‌کنند.

تفاوت نظافت صنعتی مکانیزه و نظافت سنتی

تفاوت بین نظافت صنعتی و نظافت معمولی به نحو چشمگیری مشهود است، زیرا نظافت صنعتی به عنوان یک فرآیند جامع و در مقیاس بزرگتر نسبت به نظافت معمولی، به یک سطح پیچیده‌تر و گسترده‌تر متمایل است. در اینجا، به مقایسه و تبیین این دو نوع نظافت پرداخته خواهد شد.

انواع خدمات نظافت صنعتی:

خدمات نظافت صنعتی شامل گستره وسیعی از خدمات نظافتی است که در تاسیسات صنعتی، تولیدی و انبارها ارائه می‌شود. این خدمات به‌طور عمده توسط شرکت‌های نظافت صنعتی ارائه می‌شود و اصطلاح نظافت صنعتی به مجموعه خدمات نگهداری مجتمع‌هایی اشاره دارد که برای استفاده حرفه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند. از تجهیزات و دستگاه‌های نظافت صنعتی برای اجرای این خدمات استفاده می‌شود.

خدمات نظافت کارخانه صنعتی شامل:

• تمیز کردن لوله‌ها و مسیرها
• نظافت سیلوها
• تمیز کردن لوله‌های آب
• حذف پوشش و رنگ
• تمیز کردن نوار نقاله
• پاکسازی نشتی‌های جیوه
• تمیز کردن HVAC (سیستم گرمایش، تهویه و تهویه)
• نظافت کف زمین

با این توضیحات، وضعیت مختلفی که نیاز به خدمات نظافت صنعتی دارد از جمله طبقات، سرویس‌های بهداشتی، سطوح، اتاقک‌های اداری، اتاق‌های کنفرانس، آزمایشگاه‌ها، رختکن، بارگیری اسکله، انبارها، کافه‌تریاها، مناطق ذخیره‌سازی، تجهیزات صنعتی، سیستم‌های اگزوز، سیلوها و … می‌باشد. این خدمات نقش حیاتی در حفظ بهداشت و تمیزی این فضاها و در نهایت افزایش بهره‌وری و کیفیت در محیط‌های صنعتی ایفا می‌کنند.

تجهیزات نظافت صنعتی چیست؟

تجهیزات نظافت صنعتی شامل انواع وسایل و دستگاه‌هایی است که برای انجام فعالیت‌های نظافت در محیط‌های صنعتی به کار می‌روند. این تجهیزات به منظور بهبود عملکرد نظافت، افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و حفظ بهداشت محیط کاری استفاده می‌شوند.

اسکرابر صنعتی (زمین شوی):

اسکرابر صنعتی یکی از ابزارهای حیاتی در حوزه نظافت صنعتی است که جهت شستشوی سطوح کف به کار می‌رود. این دستگاه نه تنها برای حذف ذرات مضر و خطرناک، بلکه جهت تمیز کردن کف و خشک کردن سطوح نیز استفاده می‌شود. اسکرابرها می‌توانند به راحتی ذرات جامد، غبار، و آلاینده‌ها را از سطوح برداشته و بلافاصله آب کثیف را با استفاده از سیستم مکشی جمع‌آوری نمایند. این ابزار در محیط‌های صنعتی از جمله کارخانه‌ها، انبارها، و فضاهای بزرگ دیگر به کار می‌رود.

1-انواع اسکرابر

1. اسکرابر سرنشین دار: این نوع اسکرابر دارای سیستم مکشی قدرتمند است و توسط افراد سرنشین به کار می‌رود. با طراحی مناسب، این دستگاه به راحتی در مکان‌های پرتردد و گسترده قابل استفاده است.
2. اسکرابر دستی (بدون سرنشین): این دستگاه دستی و با قدرت مکش مناسب، با باتری یا برق عمل می‌کند. تقسیم بندی به باتری دار و برقی، این اسکرابرها را برای استفاده در مکان‌های کوچک و مختلف مناسب می‌سازد.

2-جاروبرقی صنعتی:

جاروبرقی صنعتی یک ابزار جاروبرقی است که برای نظافت عمومی در محیط‌های صنعتی به کار می‌رود. این جاروبرقی‌ها قابلیت جمع‌آوری ذرات و آلاینده‌های مختلف را دارا بوده و در محیط‌های خاص و از جمله مکان‌های با شرایط نظافت ویژه استفاده می‌شوند.

انواع جاروبرقی صنعتی:

1. جاروبرقی آب و خاک (مرطوب و خشک): این نوع جاروبرقی قابلیت مکش آب و خاک را دارد و برای جمع‌آوری گرد و غبار، مایعات و جامدات مناسب است. از آن در محیط‌های صنعتی، تجاری، و حتی خانگی استفاده می‌شود.
2. جاروبرقی هواکار: با درنظر گرفتن خطرات احتمالی در محیط‌های با آلاینده‌های اشتعال‌پذیر، این نوع جاروبرقی از هوا برای جمع‌آوری ذرات و آلاینده‌ها استفاده می‌کند. بدون موتور الکتریکی، این دستگاه در مکان‌های خطرناک بکار می‌رود.

3-وکیوم لودر (VACUUM LOADER):

وکیوم لودر یک دستگاه پرتابل است که بر روی یک کشنده نصب می‌شود و برای جمع‌آوری زباله‌های صنعتی تر و خشک به کار می‌رود. این مکنده قدرتمند، با استفاده از سیستم لوله‌کشی، مواد جامد و آلاینده‌ها را به صورت موثر جمع‌آوری می‌نماید. مناسب برای استفاده در کارخانجات و خطوط تولید.

4-مکنده مرکزی یا ثابت:

مکنده صنعتی مرکزی یا ثابت در یک مکان ثابت نصب شده و از طریق سیستم لوله‌کشی به مکان مورد نظر وصل می‌شود. با انباشتن مواد در سیستم لوله‌کشی، این مکنده از طریق سیستم گسترده‌ای از خطوط تولید به کار می‌رود و مواد جامد را به صورت مرکزی جمع‌آوری می‌کند.

5-سوییپر صنعتی:

سوییپر صنعتی یک دستگاه نظافتی است که برای جمع‌آوری ذرات معمولاً خشک و گرد و غبار از سطح کف استفاده می‌شود. این دستگاه به عنوان یک وسیله کمکی در نظافت صنعتی و تجاری برای سریعترین و بهترین شیوه جمع‌آوری ذرات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سوییپرهای صنعتی معمولاً دارای برس‌ها و مکانیزم‌های مکش هستند که به صورت یکنواخت بر روی سطح حرکت کرده و گرد و غبار را جمع‌آوری می‌کنند. برخی از سوییپرها از نظام هواکش استفاده می‌کنند تا ذرات را بهوش آورده و درون یک مخزن یا کیسه جمع‌آوری کنند.

6-واترجت صنعتی:

واترجت صنعتی یا همان “جت آب”، یک دستگاه قدرتمند برای تولید جت فشار قوی از آب به منظور شستشو و پاک‌سازی سطوح مختلف است. این دستگاه از اصطلاحات صنعتی استفاده می‌کند و به خاطر قابلیت ایجاد فشار بالا و جت آب با سرعت بالا مشهور است.

5-پولیشر صنعتی:

پولیشر از دیگر دستگاه های پر کاربرد نظافت صنعتی می باشد که به منظور درخشان نمودن و جلادهی به سطوح مورد استفاده قرار می گیرد. این دستگاه قادر است خطوط و خش های روی کفپوش ها را از بین ببرد و سطوح را صیقلی و صاف نماید.

5-پله شوی صنعتی:

پله شوی صنعتی یک دستگاه نظافتی است که برای شستشو و تمیزکاری پله‌ها و سطوح مرتبط با آنها، به خصوص در محیط‌های صنعتی، استفاده می‌شود. این دستگاه به علت قابلیت‌های خاص خود در حوزه نظافت صنعتی تاثیرگذار است.